Sołectwa - Gmina Zembrzyce

Zembrzyce

Nazwa wsi Zembrzyce pochodzi od staropolskiego słowa „ząbr” oznaczającego żubra. Pierwotna nazwa osady brzmiała Zubrzic, Zubrzice. Początkowo stanowiła własność Zubrzyckich (Zembrzyckich). W roku 1530 Jan Zembrzycki zapisał ją królowi Zygmuntowi I Staremu, w wyniku czego stała się królewszczyzną. Tenże Zembrzycki uzyskał wcześniej zgodę króla na zmianę nazwy wsi z Zubrzyce na Zembrzyce. W 1693 roku Zembrzyce nabyła magnacka rodzina Wielopolskich, włączając ją na krótko w skład olbrzymiego obszaru zwanego państwem suskim. W latach następnych dobra zembrzyckie były w posiadaniu kolejnych szlacheckich rodów: Zakrzewskich, Dembińskich, Ostrzeszewiczów i Znamięckich. W 1903 r. zmarła bezpotomnie Teofila Znamięcka, ostatnia dziedziczka Zembrzyc, której grób znajduje się na cmentarzu parafialnym. Dwór znalazł się w rękach Zofii Targowskiej, która w 1911 roku sprzedała go wraz ze wsią arcyksięciu Karolowi Stefanowi Habsburgowi, właścicielowi ogromnego majątku zwanego kluczem żywieckim. W 1938 r. syn arcyksięcia - Karol Albrecht włości zembrzyckie rozparcelował i sprzedał mieszkańcom Zembrzyc.

Wieś położona u podnóży południowych stoków masywu Chełmu (604m n.p.m.) w widłach dwóch rzek Skawy i nieco mniejszej Paleczki. Znajduje się ona w malowniczej kotlinie, otoczonej pagórkami, porosłymi lasem mieszanym. Jest to wieś o małomiasteczkowej, zwartej zabudowie. W centrum znajduje się Rynek, od którego rozchodzą się drogi o zwyczajowo przyjętym nazewnictwie. Geograficzne położenie miejscowości - w kotlinie, to nie tylko radość dla oka, ale wygoda mieszkańców, którzy do wszystkich instytucji: kościoła, urzędu gminy, przychodni zdrowia, apteki, szkoły, poczty i sklepów mają bardzo blisko.

Zembrzyce to najstarsza wieś powiatu suskiego, powstała już prawdopodobnie w końcu XIII wieku, o czym świadczy dokument z 1333 r. potwierdzający jej istnienie oraz wykopaliska i pozostałości średniowiecznej warownej budowli. Zamek znajdował się na wąskim grzbiecie wzgórza zwanego dziś „Zamczyskiem”. Wznosi się ono na lewym brzegu Skawy, na wzniesieniu będącym częścią składową góry Jasień. Widoczne obecnie są pozostałości wału, fosy, oraz murów obronnych. Na podstawie znalezionych w tym miejscu ułamków ceramiki archeolodzy stwierdzili, iż miejsce to było zamieszkiwane już w okresie halsztackim, najpewniej przez ludność należącą do grupy „kultury łużyckiej” . W XIV wieku powstały także wsie Tarnawa Dolna i Śleszowice. Na przełomie XV i XVI wieku powstała Marcówka. Najpóźniej, bo dopiero w XVII wieku - Tarnawa Górna. Ich powstanie wiąże się z osadnictwem pasterzy wołoskich. Wszystkie te wsie były w posiadaniu prywatnych właścicieli, którzy z upływem czasu wielokrotnie się zmieniali.

Parafia w Zembrzycach powstała w 1533 r. dzięki staraniom ówczesnego właściciela wsi Jana Zembrzyckiego, sekretarza dworu króla Zygmunta I. Wcześniej wieś należała do parafii w Mucharzu. Duża odległość między wspomnianymi wsiami przyczyniła się do podjęcia decyzji o utworzeniu samodzielnej parafii. W skład nowo powstałej parafii wchodziły wówczas nie tylko Zembrzyce, ale również Sucha Beskidzka i Stryszawa, które odłączyły się od parafii zembrzyckiej dopiero z początkiem XVII wieku. Pierwszy kościół parafialny w Zembrzycach był małą, drewnianą świątynią. W roku 1910 dzięki funduszom zapisanym w testamencie przez właścicielkę Zembrzyc Teofilę Znamięcką, rozpoczęto budowę obecnej, murowanej świątyni. Już w 1913 roku, przy pomocy mieszkańców i zembrzyckiej polonii ze Stanów Zjednoczonych zakończono budowę nowego kościoła.

Obecna świątynia ma już przeszło sto lat. Zaprojektowana została w stylu modnego wtedy historyzmu przez krakowskiego architekta Mączyńskiego. Wewnątrz ma boczne barokowe ołtarze oraz niektóre elementy wystroju ze

starego kościoła. Głównym patronem parafii jest św. Jan Chrzciciel. Odpust przypada w niedzielę po 24 czerwca. Drugi odpust ku czci Matki Bożej Szkaplerznej jest obchodzony 16 lipca. Parafia Zembrzyce szczyci się słynnym obrazem Matki Bożej Zembrzyckiej, który od wielu lat stanowił zagadkę historyczną. Z przekazów archiwalnych wynikało, że był czczony w Kościele św. Jana Chrzciciela w Zembrzycach, co najmniej od połowy XVII wieku. Sądzono, że mógł powstać równocześnie z wybudowaniem pierwszego drewnianego kościoła. Przeprowadzone obecnie na Wydziale Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie badania pozwoliły ustalić, że obraz może być starszy o sto lat, niż dotychczas sądzono. Na obecnym etapie przyjmuje się że mieszkańcy Zembrzyc, a wcześniej najprawdopodobniej Krakowianie modlili się przy tym wizerunku od 600 lat. Jest to dzieło z grupy tzw. Hodegetrii Krakowskiej. Trwają prace nad renowacją i odpowiednim opracowaniem naukowym posiadającego niewątpliwie wielką wartość artystyczną dzieła. Na uwagę zasługuje równieżXVI-wieczny, krucyfiks noszący ślady sztuki późnego gotyku.

Zabytkowy dwór szlachecki z XIX wieku, został całkowicie odnowiony na początku XXI wieku, obecnie służący jako ośrodek pobytu dziennego Warsztatów Terapii Zajęciowej Caritas Archidiecezji Krakowskiej. Odbywają się w nim zajęcia w zakresie rehabilitacji społecznej i zawodowej. Obecnie do ośrodka uczęszcza 40 osób pracujących w pracowniach: gospodarstwa domowego, muzycznej z elementami origami, krawiecko - dziewiarskiej, ogrodniczej, plastycznej, stolarskiej oraz multimedialnej. W sali ćwiczeń ruchowych – pod okiem fizjoterapeuty, uczestnicy mogą podnieść swoją sprawność fizyczną i skorzystać ze wsparcia psychologa. Działający od kilku lat na terenie dawnego Ośrodka Wypoczynkowego PKP Ośrodek Wypoczynkowo- -Rekolekcyjny Totus Tuus im. Ks. Kardynała Karola Wojtyły to pięknie położony w lesie kompleks budynków rozlokowanych na trzech polanach. Zapewnia wypoczynek w ciszy i bliskości natury. W ośrodku odbywają się rekolekcje prowadzone przez charyzmatycznych rekolekcjonistów, szkolenia, konferencje oraz przyjęcia okolicznościowe. Przyjmowane są głównie grupy zorganizowane. Dla indywidualnych osób oferuje się domki na „Trzeciej Polanie”, wyposażone w aneks kuchenny, kominek, trzy sypialnie i pokój dzienny. Dużą popularnością cieszą się obecnie rekolekcje z postem Daniela, i turnusy rehabilitacyjne z możliwością częściowego współfinansowania przez PEFRON. Na terenie ośrodka znajduje się również kaplica z relikwiami błogosławionego Jana Pawła II, gdzie odbywają się nabożeństwa o uzdrowienia. W Zembrzycach działa również Dom Wczasowo-Rehabilitacyjny im. Św. Brata Alberta, organizujący turnusy rehabilitacyjne z programem rekreacyjno-wypoczynkowym oraz programem niezależnego funkcjonowania z niepełnosprawnością. Przybywają tu z całego kraju osoby indywidualne oraz grupy zorganizowane. Charakterystyczną cechą krajobrazu Gminy Zembrzyce są kapliczki. Niewątpliwie najciekawsza z nich, a właściwie jej postument, stoi w centrum, przy zakręcie drogi z rynku do Krakowa. Pierwotnie na postumencie była postać Chrystusa Frasobliwego. Na kamiennym postumencie widnieją bardzo stare, prawdopodobnie z przełomu XII i XIII wieku płaskorzeźby m.in. przedstawiające Cyryla i Metodego. Obecnie na cokole znajduje się figura Serca Pana Jezusa. Większość kapliczek znajdujących się

na terenie Zembrzyc pochodzi z XIX wieku i tak: Kapliczka na Chrostawicy ufundowana w 1806 roku przedstawia postać Chrystusa upadającego pod krzyżem. Przy drodze do Marcówki, nieopodal Paleczki napotkamy kapliczkę przedstawiającą postać świętego Jana Nepomucena. W okolicy Niwki znajdziemy kapliczkę z Chrystusem ukrzyżowanym z 1863 roku. Na trasie widokowej wzdłuż obwałowania potoku Paleczka w stronę Zarębek skawieckich trafimy na kapliczkę, przy której modlili się flisacy, wyruszający na spływ. Nad nią głęboko w lesie znajduje się kapliczka również pochodząca z połowy XIX wieku. W centrum Zembrzyc stoi pomnik z 1925 r. ufundowany przez społeczeństwo ofiarom I wojny światowej. Zabytkowe kapliczki napotkamy przy ogrodzeniu kościoła w Zembrzycach (1833), kolejną przy drodze

wiodącej od kościoła usytuowaną w przydomowym ogródku, pieczołowicie odrestaurowaną jest kapliczka z 1866 r, której fundatorami była rodzina Wicińskich. Zabytkową kapliczkę z 1825 r. znajdziemy na Gorzańskim Ispie. Na końcu wsi jest piękna kapliczka z Chrystusem upadającym pod krzyżem z przełomu XIX i XX wieku. U Piły znajdziemy kapliczkę prawdopodobnie z połowy XIX wieku. Młodsze, bo ufundowane już w XX wieku kapliczki są na ulicy Kolejowej i Ks. Kobyłeckiego oraz u Grygli.

Marcówka

Otoczona lasami, malowniczo położona wieś na południowych stokach Chełmu (603 m n.p.m.), z pięknymi widokami na masyw Policy i Babią Górę, nieco oddalona od głównej drogi do Krakowa,schowana za wzgórzami. Marcówka powstała prawdopodobnie w pierwszej połowie XV w. jako tzw. Zarąbki, tj. osiedle powstałe w wyniku wykarczowania lasu. Należała do parafii stryszowskiej, a od 1966 r. do parafii zembrzyckiej. Była wioską typowo rolniczą. Wielokrotnie zmieniali się jej właściciele, którzy mieszkali w tutejszym dworze. Po II wojnie światowej dwór i zabudowania folwarczne zostały rozebrane, a grunty rozparcelowano pomiędzy miejscowych chłopów. Czasy te pamięta zapewne rosnący, nieopodal miejsca w którym stał dwór, na rozstaju dróg przy szlaku pielgrzymkowym wielowiekowy dąb będący pomnikiem przyrody. W 1772 roku ksiądz Józef Dembiński herbu Nieczuja, właściciel wsi, a równocześnie proboszcz w sąsiednim Stryszowie, z powodu zbyt wielkiego obciążenia chłopów na rzecz budowy kościoła w Marcówce, został napadnięty i zabity przez Marcowian. Jego zabójcy zostali ujęci i skazani na śmierć przez łamanie kołem; na Marcówkę zaś nałożono interdykt. Wtedy też, według miejscowej legendy, na skutek popełnionej zbrodni, zapadł się pod ziemię kościół, którego budowę rozpoczął ksiądz J. Dembiński.

W latach 80 tych mieszkańcy wybudowali własną Kaplicę pod wezwaniem Matki Bożej Częstochowskiej. Obecnie Marcówka z biednej, rolniczej wsi przekształciła się w pięknie zabudowaną wioskę, w której są nowoczesne domy oraz letnie domki pobudowane przez ludzi przyjezdnych, szukających tu spokoju i świeżego powietrza. Przemierzając sołectwo, idąc w górę od zabudowań mieszkalnych, mijamy niezwykłą kapliczkę z 1861 r. na której postumencie znajdują się dwie postacie Piotra i Pawła. Minąwszy ostatnie zabudowania osiedla, na obszarze leśnym napotkamy Kapliczkę Chrystusa upadającego pod krzyżem. Na samym szczycie Sosnówki stoi kaplica z 1879 r. wewnątrz znajduje się ołtarz z obrazem Matki Boskiej Częstochowskiej, który warto obejrzeć. Obsadzona drzewami jest doskonałym miejscem do odpoczynku dla wędrowców. Jest tam miejsce do parkowania i biwakowania. Widok przy sprzyjającej aurze przepiękny, widać cały zarys Babiej Góry, a nad nią tatrzańskie szczyty. Do ciekawych zabytków w Marcówce należy kapliczka stojąca na szczycie Chełmu, przedstawiająca wykutego w kamieniu świętego Onufrego, patrona pielgrzymów i turystów. Jeszcze w XIX wieku kapliczka miała unikatową, obrotową konstrukcję pozwalającą pątnikom zmierzającym tędy pieszo do Kalwarii Zebrzydowskiej na zwrócenie posągu świętego w kierunku marszu, co miało zapewnić bezpieczeństwo w czasie pielgrzymki. Obecnie postać na stałe skierowana jest na wschód. Z kapliczką tą wiąże się podanie o ubogim chłopie z Marcówki, który codziennie przechodząc do pracy koło świętego, prosił go o wyciągnięcie z biedy. Zniechęcony brakiem reakcji świętego, pewnego dnia tak go zdzielił bukowym kołkiem, że święty Onufry spadł z postumentu. Okazało się, że w cokole, na którym stał święty, dawno temu zbójnicy mieli skrytkę, w której chowali zrabowane kosztowności. Chłop uznał to za dar od Świętego Onufrego, a w dowód wdzięczności odnowił posąg i opiekował się nim. Wędrując po okolicznych lasach w ciszy możemy podglądać naturę. Na kilku hektarowym obszarze leśnym natrafimy na żyjące w naturalnych warunkach w gospodarstwie hodowlanym stado danieli. Są to zwierzęta płochliwe, z rodziny jeleniowatych i należy

się odpowiednio zachowywać , aby nacieszyć oko i zapomnieć o problemach dnia codziennego. W drodze powrotnej z Chełmu do głównej trasy na Kraków, w gospodarstwie pszczelarskim możemy nabyć dobrej jakości naturalny miód u miejscowego pszczelarza, który również chętnie pokaże swoją pasiekę, a jest co w niej obejrzeć. Marcówce, tradycyjnie już od lat, głównym organizatorem imprez kulturalno sportowych jest miejscowa szkoła i OSP. Działa też prężnie Koło Gospodyń i Bractwo Zbójnickie. Członkowie Bractwa Zbójników spod Babiej Góry żartują, że marni z nich zbóje, bo nie napadają, nie rabują ani nie gwałcą. Niewątpliwie jednak wiedzą, jak przygotować dobrą zabawę dla mieszkańców, czego dowodzą w czasie Rombanicy, czyli Podbabiogórskiego Zbójowania w Bacówce u Harnasia.

Tarnawa Dolna

Wieś usytuowana wzdłuż potoku Tarnawka. Tarnawa Dolna powstała w okresie zasiedlenia doliny Skawy w XIV wieku i weszła w skład ówczesnego księstwa oświęcimskiego. Założona na prawie niemieckim przez Mikołaja z Benkowic (Bieńkowic). Właścicielem Tarnawy Dolnej w XVI wieku był znany arianin Jan Przypkowski, który uwolnił chłopów od pańszczyzny. Na początku XVII w. drogą kupna przeszła w ręce magnackiej rodziny Komorowskich. W następnych wiekach wraz z dobrami suskimi, przechodziła kolejno w ręce Wielopolskich ,Branickich i Tarnowskich.

Ci ostatni byli jej właścicielami do 1945 r. W 1939 r. Tarnawa Dolna została włączona do powiatu bielskiego w Rzeszy

(granica z Generalnym Gubernatorstwem biegła wzdłuż rzeki Skawy). W lipcu 1943 r. Niemcy dokonali deportacji mieszkańców wsi do obozów pracy przymusowej w Rzeszy, a na ich miejsce sprowadzono osadników niemieckich. Od wieków podstawowym zajęciem mieszkańców była praca na roli, w lesie i rzemiosło bazujące na obróbce drewna. W 1848 r. w Tarnawie Dolnej powstała Parafia, a w latach 1872-1878 wzniesiono w stylu neoromańskim, ufundowany przez Władysława Branickiego murowany kościół pw. św. Jana Kantego, który jest najcenniejszym zabytkiem Tarnawy. Najważniejszym obiektem sakralnym tarnawskiego kościoła jest słynący łaskami obraz Matki Bożej Przemiany i Uzdrowienia. W świątyni znajduje się ołtarz główny z obrazem patrona, późnobarokowy krzyż, podarowany przez rodzinę Tarnowskich obraz „Zwiastowanie” z 1846r. namalowany przez Józefa Maultza oraz kamienna chrzcielnica z XIX w. Nieopodal kościoła znajduje się zabytkowy budynek plebanii z końca XIX wieku.

W tym samym czasie została wybudowana została stara szkoła. Wieś ta jest doskonałą bazą wypadowa na wycieczki na Prorokową Górę, Tarnawską Górę, Leskowiec, leśnymi duktami z dala od codziennego zgiełku. Spacerując po okolicznych pagórkach, podziwiać można przepiękny krajobraz terenów wokół Jeziora Mucharskiego. Miejscowa szkoła jest organizatorem imprez kulturalno sportowych nie tylko dla dzieci i młodzieży ale także dla ogółu mieszkańców i gości. W sołectwie prężnie działa reaktywowane przed 12 laty Koło Gospodyń Wiejskich i Ochotnicza Straż Pożarna, które włączają się w organizację środowiskowych imprez sportowych i kulturalnych w gminie.

Tarnawa Górna

Wieś położona u stóp Leskowca, w górnym biegu Tarnawki, lewobrzeżnego dopływu Skawy, na granicy Beskidu Małego i Makowskiego (Średniego). Założona została w ramach akcji osiedleńczej prowadzonej w XVII wieku przez Komorowskich, obejmującej tereny położone wokół Leskowca. Pierwotna nazwa miejscowości to Rec (Redz, Retz). Nazwę: Tarnawa Górna wprowadzono dopiero pod koniec XVIII w. Wieś powstała w drugiej połowie XVI w. na terenie ówczesnego księstwa oświęcimskiego. Założona została w ramach akcji osadniczej prowadzonej przez Komorowskich, jako niewielki zarębek wołoski. Rozrosła się nieco na początku XVII w, kiedy Piotr Komorowski wydzielił w swoim latyfundium tzw. państwo suskie. W ramach tego państwa Redz należał do dóbr krzeszowskich. Po Komorowskich właścicielami Redza, a później Tarnawy Górnej, byli kolejni posiadacze państwa suskiego, tj. Wielopolscy, Braniccy i Tarnowscy. Ci ostatni utrzymali swoje dobra do 1945 r.

Do najstarszych i najciekawszych zabytków Tarnawy Górnej należą: - Kaplica bielona, murowana, typu domkowego, z 1818 roku z figurą Chrystusa upadającego pod krzyżem z przełomu XVIII i XIX wieku, posągiem i obrazem Matki Bożej Częstochowskiej. Kapliczka znajduje się przy drodze do osiedla Mikołajki, powyżej ostatniego przystanku BUS w Tarnawie Górnej, przy niebieskim szlaku turystycznym, prowadzącym na Leskowiec i Groń Jana Pawła II. - Murowana Kapliczka przydrożna w osiedlu Janówka. Kapliczka została wybudowana jeszcze przed I wojną światową. Początkowo drewniana. Po I wojnie światowej została zniszczona. Dzięki staraniom mieszkańców została ponownie odbudowana po 1946 roku. Wewnątrz ołtarzyk z obrazem Matki Bożej, sygnowany przez J. Żarkowskiego w 1888

r. oraz drugi obraz przedstawiający Serce Jezusa - również jego autorstwa. Ponadto umieszczono w kapliczce obraz darowany przez rodzinę Gibasów oraz obraz z wizerunkiem Matki Bożej. W kapliczce znajduje się Akt poświęcenia – napisany w języku łacińskim, z oryginalnym podpisem kardynała Adama Sapiehy z 1948 r. Na zewnątrz nad drzwiami kapliczki znajduje się wizerunek Chrystusa Ecce Homo.

Ponadto w Tarnawie Górnej znajdziemy również stałą wystawę regionalną o charakterze Izby Regionalnej „Dawno i dawniej w Tarnawie”. Mieści się w budynku Świetlicy Wiejskiej, dawniej znanym jako „Dom rolnika” (budynek nr 50). Otwarcie stałej wystawy nastąpiło w dniu 17 kwietnia 2012 r. Zbiór eksponatów ma charakter stały i rozwojowy. Wędrując niebieskim szlakiem z Tarnawy Górnej na szczyt Leskowca mijamy Kaplicę na Groniu Jana Pawła II wzniesionej w 1995r. W kaplicy stoi fotel, na którym Jan Paweł II siedział podczas wizyty w Skoczowie w 1995 oraz ołtarz z inskrypcją: ”Jest nas troje: Bóg, góry i ja”. Papież w latach swego dzieciństwa i młodości wielokrotnie wchodził na szczyt - również jako biskup. Latem pokonywał szlak piechotą, zimą jeździł tu na nartach. Ostatni raz wszedł

na Leskowiec i Jaworzynę jako kardynał w 1970, po mszy, odprawionej z okazji 25-lecia kapłaństwa w Kalwarii Zebrzydowskiej.

Śleszowice

To nieduża wieś w dolinie Tarnawki, lewego dopływu Skawy, na granicy Beskidu Małego i Makowskiego (Średniego). Powstała w XIV w. Jej założycielem był Mikołaj z Benkowic (Bieńkowic). W wieku czternastym i pierwszej połowie piętnastego Śleszowice były wsią szlachecką; należały do rodziny Szaszkiewiczów. W połowie XVI w. wieś przeszła w ręce królewskie i włączona została do starostwa barwałdzkiego, dzierżawionego m.in. przez Komorowskich. Od XVIII w. do lat trzydziestych XX w. Śleszowice Górne i Śleszowice Dolne jako osobne włości należały do przedstawicieli drobnej szlachty. Po tym okresie grunty dworskie zostały rozprzedane pomiędzy miejscowych chłopów. W latach II wojny światowej Niemcy dokonali deportacji mieszkańców wsi do obozów pracy przymusowej w Rzeszy, a na ich miejsce sprowadzono osadników niemieckich. W 1981 r. w Śleszowicach rozpoczęto budowę

kościoła, który konsekrowano w 1996 r. tworząc niezależną od Mucharza parafię. Pięknie położone Śleszowice poszczycić się mogą nowoczesną, oddaną do użytku w 1994 r. szkołą podstawową, pełniącą rolę ośrodka życia kulturalnego wsi. Aktywnie działa tu również Stowarzyszenie Muzyczne Śleszowice oraz Ochotnicza Straż Pożarna. Będąc w Śleszowicach warto obejrzeć dwie zabytkowe budowle. Są to willa Mracznego, mieści się w niej Przychodnia Zdrowia oraz stojący w centrum wsi nad potokiem Tarnawka zabytkowy, drewniany dom znany jako willa „Plutówka”. Podróżując po okolicy nie sposób też nie zwrócić uwagi na licznie rozsiane przydrożne kaplice. Oto najciekawsze z nich: - Murowana kapliczka znajdującą się w centrum Śleszowic, wybudowana w 1749 r. Na fasadzie, nad wejściem do kapliczki znajduje się posąg Chrystusa upadającego pod krzyżem z XVIII w. Przez długie lata mieszkańcy wsi gromadzili się wokół niej na wspólną modlitwę. W latach siedemdziesiątych XX w. zaczęto odprawiać w niej niedzielne nabożeństwa. Pierwotnie w kaplicy na czołowym miejscu umieszczony był obraz Matki Bożej Częstochowskiej. Obecnie znajduje się on w nowym kościele. 17 maja 1959 r. spotkał się tutaj z mieszkańcami wsi, podczas wizytacji duszpasterskiej, biskup Karol Wojtyła. Wydarzenie to upamiętnia tablica wmurowana na fasadzie kaplicy. - Na Przełęczy Śleszowickiej (trasa Śleszowice – Mucharz) napotykamy na dwa obiekty sakralne: murowaną kaplicę z 1847 r., w której do niedawna znajdował się posąg Matki Bożej Bolesnej z około 1470 r., (przeniesiony do kościoła parafialnego) oraz kamienny słup z Chrystusem w koronie cierniowej. Z obiektami tymi wiąże się pewna legenda. Podaje ona, że syn dziedzica Kłosowskiego, Andrzej, zakochał się w ubogiej wiejskiej dziewczynie - Tekli. Ojciec młodego dziedzica nie wyrażał zgody na małżeństwo. Miłość między młodymi była jednak tak wielka, że woleli umrzeć, niż pozwolić, by ich rozdzielono. Młody Kłosowski zastrzelił najpierw swoją narzeczoną, a potem popełnił samobójstwo. Rodzina Kłosowskich była wstrząśnięta śmiercią syna. Na miejscu, gdzie wydarzyła się tragedia, rodzice Andrzeja wybudowali kaplicę z posągiem Matki Bożej Bolesnej, zaś obok niej postawiono kamienny słup z Chrystusem w cierniowej koronie poświęcony tragicznie zmarłej Tekli. Wartym uwagi zabytkiem Śleszowic jest kapliczka Matki Bożej z Dzieciątkiem Jezus, znajdująca się nad kościołem, przy drodze Śleszowice – Mucharz. Wybudowana zastała około 1749 r. Podczas II wojny światowej kapliczka odniosła wiele szkód, po wojnie jednak została odbudowana. Warta zainteresowania jest również Figurka Matki Boskiej z Dzieciątkiem Jezus z 1894 r., zgodnie z opowieściami najstarszych mieszkańców wsi, została wykonana przez Józefa Króla w podziękowaniu za narodziny syna. Szczęśliwie narodzony syn, w dorosłym już wieku, wybudował kapliczkę, w której umieszczono figurkę wykonaną przez ojca. Z kolei z kapliczką na tzw. Wierchach wiąże się niezwykła opowieść. Otóż początkowo była ona umieszczona na drzewie. Kiedy jednak z powodu silnych wiatrów drzewo zostało złamane, jeden z mieszkańców zabrał kapliczkę do domu. Pewnego jednak dnia kapliczka sama obróciła się do okna, co zostało odczytane jako znak, że Matka Boża pragnie być na zewnątrz, aby każdy przechodzień mógł przyklęknąć, pomodlić się, oddać Jej cześć. Początkowo kapliczkę postawiono na wbitym do ziemi drewnianym palu, później jednak wierni zastąpili drewniany słup betonowym, na którym stoi do dziś.